डायबेटिक फूट ही अनेक वर्षाच्या मधूमेही रूग्णामध्ये मधूमेहामुळे पायाच्या तक्रारींना मिळून पडलेली संज्ञा आहे. तेव्हा मधूमेह आटोक्यात रहात नाही. तेव्हा यकृत किडनी, रक्तवाहिन्या, मांसपेशी, डोळे असा सगळ्यांवरच त्याचा दुष्ट परिणाम दिसुन येतो.
कारणे-
1. पादत्राणे व्यवस्थित न बसणारे चप्पल, बूट घातल्याने पायाला जखमा होवू शकतात, पट्टे पडू शकतात यामुळे चिघळणार्‍या जखमा होतात.
2. चेतनतंतूर्‍हास मधूमेहामुळे चेतनतंतूचा र्‍हास होतो. व त्यामुळे जखम होताना वा झाल्यावर संवेदना न झाल्यामुळे जखम चिघळते.
3. रक्ताभिसरण- मधूमेहामुळे सामान्यतः रक्ताभिसरण रक्तपुरवठा व्यवस्थित न झाल्यामुळे जखमा भरून येत नाहीत.
4. जंतूसंसर्ग, बुरशीसंसर्ग (फंगल इन्फेक्शन) तळपाय किंवा नखांना झाल्यामुळे नखं त्वचेत घुसून जखम होवू शकते.
5. धुम्रपान- धुम्रपानामुळे/ अतिरिक्त तंबाखु सेवनामुळे पायाच्या रक्तवाहिन्या संकुचित होवून आजारात जास्तीची भर पडते.
लक्षण-
1. मधूमेही रूग्णांना पायाला स्पर्शाची भावना कमी होते. त्यामुळे जखमा होताना व झाल्यानंतर काहीही कळत नाही.
2. डायबेटिक फुट अल्सर- या बर्‍या न होणार्‍या जखमा पांढरट असतात. दुर्गंधी येत असते. कुजत, सडत राहतात. त्या बाजूचे त्वचेचे अस्तर खडबडीत असते.
3. अशा जखमा होवून पाय किंवा पायाचा भाग सडतो. व गँगरिन होते त्यामुळे तो भाग कापून टाकल्याशिवाय राहात नाही.
4. मांडीत, पोटर्‍यामध्ये कंबरेच्या खुब्यात कळा येतात.
होमिओपॅथीक ट्रीटमेंट
अशा केसीसमध्ये होमिओपॅथिक औषधे अक्षरशः वंडर ड्रगसारखी काम करतात. जखमेचा निचरा होवून वरून पुन्हा त्वचा व्यवस्थित तयार होण्यापर्यंत औषधे घ्यावी लागतात. कालावधी बराच असतो.
पाहुया काही औषधांची उदाहरणे-
1. युरॅनियम नायट्रेट- मधूमेह आटोक्यात आणण्यसाठी उपयुक्त कित्येक रूग्णांची रक्तशर्करा अगदी अनेक प्रकारच्या गोळ्या इन्सुलिन घेवूनही कमी होत नाही. अशा रूग्णांना युरेनियम नायट्रेट ने फायदा होतो.
2. फॉस्फॅ रिक अ‍ॅसिड- मधूमेहाने क्षीण झालेले रक्ताभिसरण सुधारण्यासाठी उपयुक्त.
3. अ‍ॅसिड फ्ल्यूर- खोलवर झालेल्या न बर्‍या होणार्‍या कुजणार्‍या जखमांवर उपयुक्त
4. इन्सुलिन- इन्सुलिनपासूनच हे होमिओपॅथीक औषध बनवले जाते व त्यामुळे मधूमेह व मधूमेहामुळे होणारी काँम्प्लीकेशन्स बरी होण्याला मदत होते.
एक वाचक वर्ग असा असतो जो आजाराच्या माहितीपेक्षा उपचार बारकाईने वाचतो. मग अशी औषधे आणुन स्वतःवर किंवा कुटूंबिंयावर त्याचे प्रयोग सुरू होतात. परंतु हाफ नॉलेज इज डेंजरस या युक्तीप्रमाणे सांभाळण्यापेक्षा हेळसांड होवू शकते. हे ध्यानात असणे गरजेचे आहे. तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे केव्हाही उचीत
