बेळगाव लाईव्ह : बेळगाव जिल्ह्यातील लाखो बस प्रवाशांसाठी एक अत्यंत आनंदाची आणि दिलासादायक बातमी समोर आली आहे. कर्नाटक राज्य परिवहन महामंडळ (KSRTC) आता प्रवाशांना त्यांच्या बसच्या थेट ठिकाणाची माहिती देण्यासाठी एक आधुनिक प्रणाली सुरू करण्याच्या अंतिम टप्प्यात आहे.
‘व्हेईकल ट्रॅकिंग सिस्टीम’ (Vehicle Tracking System) या नवीन तंत्रज्ञानामुळे प्रवाशांना आता घरबसल्या त्यांच्या मोबाईलवर बस कोणत्या मार्गावर आहे, ती नेमकी कुठे पोहोचली आहे आणि थांब्यावर कधी येणार आहे, याची अचूक माहिती मिळणार आहे.
या महत्त्वपूर्ण बदलामुळे वेळेवर बस न आल्याने होणारा प्रवाशांचा मनस्ताप आणि गैरसोय दूर होणार आहे. ही कार्यप्रणाली लवकरच कार्यान्वित होणार असल्याने बेळगाव जिल्ह्यातील प्रवाशांमध्ये उत्साहाचे वातावरण आहे.
ग्रामीण भागातील नागरिकांसाठी एसटी बस केवळ एक वाहतुकीचे साधन नाही, तर ती त्यांच्या दैनंदिन जीवनाचा अविभाज्य भाग आहे. विद्यार्थी, कामगार, महिला, ज्येष्ठ नागरिक आणि छोटे-मोठे व्यावसायिक अशा सर्वसामान्यांसाठी एसटी ही अत्यंत महत्त्वाची आणि परवडणारी सेवा आहे. मात्र, अनेकदा ग्रामीण भागात बस वेळेवर न पोहोचल्याने प्रवाशांना तासन्तास बस थांब्यावर तिष्ठत राहावे लागते.
यामुळे त्यांची महत्त्वाची कामे खोळंबतात, वेळेचा अपव्यय होतो आणि शारीरिक व मानसिक त्रास सहन करावा लागतो. प्रवाशांच्या याच अडचणींची दखल घेत कर्नाटक परिवहन महामंडळाने आता आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून या समस्येवर कायमस्वरूपी तोडगा काढण्याचा निर्धार केला आहे.
या प्रयत्नांचाच भाग म्हणून बेळगाव येथे व्हेईकल ट्रॅकिंग सिस्टीमच्या अंमलबजावणीसाठी युद्धपातळीवर काम सुरू आहे. विश्वसनीय सूत्रांकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, बेळगाव विभागातील परिवहन अधिकाऱ्यांसोबत या प्रणालीच्या तांत्रिक आणि व्यावहारिक अंमलबजावणीबाबत अनेक बैठका झाल्या आहेत. लवकरच या प्रकल्पाचा प्रायोगिक टप्पा पूर्ण होऊन ही सुविधा सर्वसामान्य प्रवाशांसाठी उपलब्ध करून दिली जाईल.
या सुविधेमुळे प्रवाशांना त्यांच्या स्मार्टफोनमध्ये एका विशेष ॲपच्या माध्यमातून बसचे लाईव्ह लोकेशन पाहता येणार आहे. त्यामुळे बस कोणत्या मार्गावरून येत आहे, सध्या कोणत्या थांब्यावर आहे आणि आपल्या थांब्यावर किती वेळात पोहोचेल, याचा अचूक अंदाज त्यांना येईल. यामुळे प्रवाशांना आता बसची वाट पाहण्यासाठी अनावश्यकपणे थांबण्याची गरज भासणार नाही आणि ते आपल्या वेळेचे अधिक चांगल्या प्रकारे नियोजन करू शकतील.
ग्रामीण भागामध्ये एसटी बसचे महत्त्व किती मोठे आहे, हे वेगळे सांगायला नको. अनेक गावे आणि वाड्यावस्त्या शहरांशी याच सेवेमुळे जोडलेल्या आहेत. शिक्षण, आरोग्य, व्यवसाय आणि इतर आवश्यक कामांसाठी लोकांना एसटी बसवरच अवलंबून राहावे लागते. अशा परिस्थितीत, बसच्या वेळेची आणि ठिकाणाची माहिती सहज उपलब्ध झाल्यास प्रवाशांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडून येतील. त्यांची प्रवास करणे अधिक सोयीचे आणि तणावमुक्त होईल.
राज्य परिवहन महामंडळाने प्रवाशांच्या सोयीसाठी सुरू केलेली व्हेईकल ट्रॅकिंग सिस्टीम ही एक आधुनिक तंत्रज्ञानावर आधारित प्रणाली आहे. यामध्ये ग्लोबल पोझिशनिंग सिस्टीम (GPS) चा वापर केला जातो. प्रत्येक एसटी बसमध्ये एक जीपीएस उपकरण बसवलेले असेल, जे तिच्या अचूक स्थानाची माहिती मध्यवर्ती नियंत्रण कक्षाला पाठवत राहील. या माहितीच्या आधारावर एक विशेष मोबाईल ॲप (Mobile App) तयार करण्यात येत आहे. हे ॲप प्रवाशांना त्यांच्या स्मार्टफोनमध्ये इन्स्टॉल करता येईल. या ॲपच्या माध्यमातून प्रवाशांना हव्या असलेल्या बसचे लाईव्ह लोकेशन नकाशावर पाहता येईल. तसेच, बस कोणत्या थांब्यावर आहे आणि पुढील थांब्यावर किती वेळात पोहोचेल याची माहिती देखील त्यांना मिळेल. ही माहिती २४ तास उपलब्ध असणार आहे, ज्यामुळे प्रवाशांना त्यांच्या प्रवासाची योजना अधिक प्रभावीपणे आखता येईल.
परिवहन मंडळाने ही कार्यप्रणाली सुरू करण्यासाठी आवश्यक असलेले तांत्रिक आणि प्रशासकीय सोपस्कार पूर्ण करण्यावर भर दिला आहे. बेळगाव परिवहन कार्यालयात नुकत्याच झालेल्या बैठकांमध्ये या प्रणालीच्या सुरक्षितता आणि अचूकतेवर विशेष लक्ष केंद्रित करण्यात आले. लवकरच कर्मचाऱ्यांचे प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यावर ही प्रणाली अधिकृतपणे सुरू करण्यात येईल, अशी माहिती मिळाली आहे. या नवीन सुविधेमुळे बेळगाव जिल्ह्यातील प्रवाशांना मोठा दिलासा मिळणार असून, त्यांच्या दैनंदिन जीवनात सकारात्मक बदल घडून येणार आहेत, यात शंका नाही. आता फक्त या प्रणालीच्या प्रत्यक्ष अंमलबजावणीची प्रतीक्षा आहे.
