कंग्राळी खुर्द बेळगावची एकलव्य पुरस्कार प्राप्त राष्ट्रीय पदक विजेत्या महिला कुस्तीपटू स्मिता भावकांणा पाटील या राष्ट्रीय क्रीडा संस्थेचा (एनआयएस) डिप्लोमा कोर्स उत्तीर्ण झाल्या असून त्यांना भारतीय क्रीडा प्राधिकरणाच्या पतियाळा येथील नेताजी सुभाष राष्ट्रीय क्रीडा संस्थेकडून एनआयएस पदविका प्रमाणपत्र बहाल करण्यात आले आहे.
एनआयएस डिप्लोमा प्राप्त करणाऱ्या स्मिता पाटील यांचे माध्यमिक शालेय शिक्षण कंग्राळी खुर्द सरकारी शाळत झाले असून पंडित नेहरू महाविद्यालयात पदवीपूर्व शिक्षण पूर्ण करणाऱ्या स्मिता यांनी घटप्रभा येथील बी. शंकरानंद महाविद्यालयातून बीएची पदवी संपादन केली आहे. स्मिता पाटील यांच्या घराण्याला कुस्तीचा वारसा लाभलेला आहे.
त्यामुळे शालेय जीवनापासून खेळाची आवड असणाऱ्या स्मिता यांनी इयत्ता दहावीत असताना कुस्ती खेळावर आपले लक्ष केंद्रित केले. त्यानंतर अल्पावधीत या खेळामध्ये पारंगत होताना त्यांनी महाविद्यालयीन जीवनात ‘युनिव्हर्सिटी ब्ल्यू’ किताब पटकाविला. तसेच राज्य व राष्ट्रीय स्तरावरील कुस्ती स्पर्धांमध्ये चमकदार कामगिरी नोंदवून बेळगावचे नांव उज्वल केले. राष्ट्रीय स्तरावरील महिलांच्या वरिष्ठ आणि खुल्या गटाच्या कुस्ती स्पर्धेत त्यांनी सुवर्णपदकांसह एकूण आठ पदकांची कमाई केली आहे.
या खेरीज त्यांनी तब्बल चार वेळा कुस्तीतील ‘कर्नाटक केसरी’ किताब हस्तगत केला आहे. कुस्ती या क्रीडा प्रकारातील स्मिता पाटील यांची भरीव कामगिरी लक्षात घेऊन 2010 मध्ये कर्नाटक सरकारने त्यांना ‘एकलव्य’ पुरस्काराने सन्मानित केले आहे. या पद्धतीने महिलांच्या कुस्तीमध्ये एकलव्य पुरस्कार मिळवणाऱ्या स्मिता पाटील कर्नाटकातील पहिल्या कुस्तीपटू आहेत.
कुस्तीतील यशानंतर बेळगावातील होतकरू मुलींना कुस्तीचे मार्गदर्शन करता यावे यासाठी त्यांनी पतियाळा येथील नेताजी सुभाष राष्ट्रीय क्रीडा संस्थेकडून एनआयएस पदविका परीक्षेत भाग घेऊन त्यात सुयश मिळविले आहे. सदर परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यामुळे स्मिता यांना एनआयएस प्रशिक्षक (कोच) म्हणून अधिकृत मान्यता प्राप्त झाली आहे. कुस्तीची आवड असणाऱ्या बेळगाव परिसरातील युवा पिढीला विशेष करून युवती व लहान मुलांना कुस्तीचे प्रशिक्षण देऊन त्यात पारंगत करण्यासह बेळगाव परिसरातून दर्जेदार कुस्तीपटू घडविण्याचे स्मिता पाटील यांचे ध्येय आहे.
स्मिता पाटील यांना त्यांचे मुख्य प्रशिक्षक ओ. पी. यादव, प्रशिक्षक रणबीर डाका, महेश डुकरे व शिक्षा यांचे मार्गदर्शन लाभले आहे. तसेच वडील भावकांणा, आई नंदा पाटील व भाऊ कपिल पाटील (सेनादल) यांच्यासह मित्र परिवाराचे प्रोत्साहन लाभत आहे.