बेळगाव लाईव्ह :बेळगाव शहरात आतापर्यंतचा सर्वात महत्त्वाकांक्षी पायाभूत सुविधा प्रकल्प – 4.5 किमी लांबीचा फ्लायओव्हर – शहरातील सर्वात व्यस्त चौकांचे ट्रॅफिक जाम कमी करण्यासाठी सज्ज असणार आहे. बेळगाव जिल्हा प्रशासन, सार्वजनिक बांधकाम विभाग (PWD) आणि राष्ट्रीय महामार्ग प्राधिकरण (NHAI) यांनी या योजनेची अंतिम रूपरेषा तयार केली असून, यावर्षी नंतर काम सुरू होण्याची अपेक्षा आहे. बेळगावचे पालकमंत्री सतीश जारकीहोळी यांच्या संकल्पनेतून बनणारा हा महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प बेळगावच्या मूलभूत सुविधेत मैलाचा दगड ठरण्याची शक्यता आहे. या प्रकल्पामुळे बेळगाव शहराचा चेहरा मोहराच बदलणार आहे.
📍 मार्ग आणि संरेखन
हा फ्लायओव्हर NH-48 (गांधीनगरजवळील संकम हॉटेल) पासून धर्मवीर संभाजी सर्कलपर्यंत पसरलेला असेल, ज्यामध्ये शहरातील प्रमुख चौक आणि व्यावसायिक केंद्रांचा समावेश आहे.
**मुख्य मार्ग आणि चौक:**
– संकम हॉटेल (NH-48 जंक्शन, गांधीनगर)
– अशोक सर्कल
– सेंट्रल बस स्टँड (CBT)
– संगोळी रायण्णा सर्कल (RTO)
– SP ऑफिस
– राणी चन्नम्मा सर्कल
– BIMS रुग्णालय
– क्लब रोड → NH-748AA (जुना NH-4) शी जोडणी
🏗️ प्रकल्पाची ठळक वैशिष्ट्ये
– **एकूण लांबी:** 7,790 मीटर (4.5 किमी)
– **PWD विभाग:** 6,678 मीटर (167 खांब)
– **NHAI विभाग:** 1,112 मीटर (22 खांब)
– **रस्त्याची रुंदी:** 18 मीटर, चार-मार्गी
फ्लायओव्हर
– **बहु-स्तरीय विभाग:**
– राणी चन्नम्मा सर्कल आणि BIMS रुग्णालयासारख्या व्यस्त चौकांमध्ये 2-स्तरीय, 3-स्तरीय आणि 4-स्तरीय फ्लायओव्हर.
– अशोक सर्कल येथे 40 मीटर रुंदीचा रस्ता विलीनीकरणासाठी नियोजित आहे.
**विशेष जोडणी:**
– अशोक सर्कल → महंतेशनगर येथे 2-मार्गी जोडणी.
– अशोक सर्कल → भजी मार्केट येथे 2-मार्गी रस्ता (8.5 मीटर डेक).
– फ्लायओव्हर → सेंट्रल बस स्टँड येथे 2-मार्गी रस्ता.
**रेल्वे क्रॉसिंग:**
– NH-48 सर्व्हिस रोडजवळील चैनेज 65+570 (तांत्रिक मोजमाप) येथे प्रस्तावित रोड ओव्हर ब्रिज (ROB).
– NH-48 (चैनेज 66+700) येथे विद्यमान रेल्वे ट्रॅक ओलांडण्यासाठी प्रस्तावित ओव्हरपास.
– भविष्यातील रेल्वे ट्रॅक विस्ताराचा विचार डिझाइनमध्ये केला आहे.
🛠️ अभियांत्रिकी आणि सुरक्षा वैशिष्ट्ये
काही अभियांत्रिकी संज्ञा स्पष्ट केल्या आहेत:
– **प्रीकास्ट सेगमेंट गर्डर (M-50):** य़ा उच्च शक्तीच्या काँक्रीटपासून बनवलेल्या मोठ्या काँक्रीट बीम्स आहेत, ज्या खंडांमध्ये बनवल्या जातात, वाहतूक करून साइटवर जोडल्या जातात, जसे लेगो ब्लॉक्स. यामुळे बांधकाम जलद होते आणि संरचना अधिक मजबूत बनते.
– **सबस्ट्रक्चर, पाइल कॅप्स आणि पाइल्स (M-35):** जमिनीखालील पायाचा आधार प्रणाली. पाइल्स हे खोलवर टाकलेले खांब असतात जे स्थिरतेसाठी वापरले जातात, आणि पाइल कॅप्स त्यांना जोडून खांबांना आधार देतात.
– **क्रॅश बॅरियर्स:** वाहने फ्लायओव्हरवरून घसरण्यापासून रोखण्यासाठी मजबूत रस्त्याच्या बाजूच्या भिंती.
– **एमएस हँड रेलिंग विथ वेल्ड मेश:** फ्लायओव्हरजवळ चालणाऱ्या पादचाऱ्यांसाठी सुरक्षित कुंपण.
– **ड्रेनेज आणि फुटपाथ:** डिझाइनमध्ये समर्पित बाजूचे नाले आणि पादचारी मार्ग समाविष्ट आहेत.
– **उपयुक्तता हस्तांतरण:** DPR (विस्तृत प्रकल्प अहवाल) मध्ये बोअरवेल्स, नारळाची झाडे, विद्युत खांब, ऑप्टिक फायबर केबल्स, ट्रान्सफॉर्मर्स, मॅनहोल्स आणि ट्रॅफिक खांब यांचे स्थान निश्चित केले आहे — बांधकामापूर्वी यांचे स्थानांतरण केले जाईल.
💰 खर्च आणि निधी
– **अंदाजित प्रकल्प खर्च:** ₹4,500 कोटी.
– पालकमंत्री सतीश जारकीहोळी आणि केंद्रीय रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्री नितीन गडकरी यांच्यातील चर्चेनंतर निधीला मंजुरी
– बांधकाम सप्टेंबर-ऑक्टोबर 2025 पासून सुरू होण्याची अपेक्षा आहे.
🚦 फ्लायओव्हरचे महत्त्व
– बेळगावीतील पहिला मोठा बहु-स्तरीय फ्लायओव्हर प्रकल्प.
– अशोक सर्कल, CBT, RTO, चन्नम्मा सर्कल आणि BIMS येथील जाम लक्षणीयरीत्या कमी करेल.
– महंतेशनगर आणि गांधीनगर यांना राष्ट्रीय महामार्गाशी थेट जोडेल, प्रवास वेळ कमी करेल.
– बस स्टँड, रेल्वे स्टेशन, रुग्णालये आणि शहरातील बाजार क्षेत्रांमध्ये सुलभ प्रवेश.
🗺️ नागरिकांसाठी सोयीस्कर नकाशा
(NH-48 पासून संभाजी सर्कलपर्यंतच्या संरेखनाचा योजनाबद्ध नकाशा, प्रमुख चौक आणि खुणा दर्शवणारा)
बेळगाव फ्लायओव्हर प्रकल्प केवळ रस्ता नाही हा शहरातील गतिशीलतेचा कायापालट आहे.
4.5 किमी उंच रस्ते, बहु-स्तरीय चौक आणि आधुनिक सुरक्षा वैशिष्ट्यांसह, हे बेळगावीच्या भविष्यातील वाहतूक नेटवर्कचा कणा असेल.
होय, बांधकामामुळे तात्पुरती गैरसोय होऊ शकते, परंतु पूर्ण झाल्यावर हा प्रकल्प पुढील दशकांसाठी बेळगावच्या वाहतूक हालचालीत परिवर्तन घडवून आणेल.